Donderwolken voor de bevalling

Sanne: “Maar de diagnose ‘tokofobie’ (tokos = geboorte, phobos = angst), wordt helaas lang niet altijd gesteld. Gelukkig komt er steeds meer onderzoek naar.” De oorzaak voor extreme angst voor bevallen kan een angstige aanleg zijn. Maar het kan ook komen doordat een vrouw veel negatieve verhalen erover heeft gehoord. Een traumatische eerste bevalling helpt ook niet mee. Sanne: “In extreme gevallen laten vrouwen zelfs een gewenste zwangerschap afbreken of zich steriliseren. De angst wordt niet altijd direct uitgesproken, vaak uit schaamte. Het is daarom belangrijk dat signalen goed worden opgevangen. Hier zijn zowel de arts en verloskundige als de verpleegkundige en partner hard nodig.”

De vrouw van Bart Peeters had tokofobie. Bart: “Bij Esther ontstond de angst door de film ‘De Gelukkige Huisvrouw’. De extreme pijn, het geschreeuw en alles dat mis kon gaan, ging mis… het was het enige voorbeeld dat Esther had. Tijdens een van de echo’s kwam alle emotie eruit. De verloskundige adviseerde een cursus hypnobirthing. Tijdens de cursus leer je door middel van zelfhypnose om je ontspannen. Niet zoals op televisie. Meer een soort trance. Als je kunt ontspannen, maak je endorfine aan die sterker is dan morfine werd ons gezegd. Nou, dat klopte wel. Ik kon bijna geen contact maken met Esther tijdens de weeën. Ze zat helemaal in haar eigen bubbel. Hierdoor kon ik zelf ook rustig blijven en hebben we een hele mooie bevalling beleefd.”

Sanne: “Angst is af te lezen van iemands gezicht of je merkt het aan reacties. We geven aan dat er tijd en ruimte is om over de angst te praten. Bijvoorbeeld tijdens het opnamegesprek of tijdens controleafspraken. Ook vertellen we indien wenselijk wat je tijdens de bevalling kunt verwachten, zodat niet realistische verwachtingen teniet gedaan kunnen worden en dat scheelt vaak al veel. Tijdens de zwangerschap is centering pregnancy ook een optie.”

“Centering pregnancy is een nieuwe manier van zorg tijdens de zwangerschap”, legt Sanne uit. “Je krijgt zwangerschapszorg in een groep met andere zwangeren. Het geeft gelegenheid om dieper op onderwerpen in te gaan, bijvoorbeeld angst voor de bevalling. Iedereen heeft eigen inbreng, ondersteunt elkaar en vult elkaar aan.” Als de angst komt door een eerdere bevalling kan juist EMDR nuttig zijn. EMDR is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van een schokkende ervaring. Sanne: “De herinnering aan een trauma wordt verteld en tegelijkertijd wordt de vrouw afgeleid. Uiteinde lijk leidt dit ertoe dat de herinnering haar kracht en emotionele lading verliest. Het wordt dan makkelijker om aan terug te denken.”

Tijdens de bevalling is continue support belangrijk. Dit kan de partner doen en wij als verpleegkundigen proberen dit natuurlijk ook aan te bieden. Maar sommige vrouwen kiezen er ook voor om een doula mee te nemen. Dit is een vrouw met bevallingservaring die op een niet-medische manier coaching geeft en de vrouw en haar partner gedurende de hele bevalling bijstaat. Kortom, er is gelukkig ook wat aan deze vervelende angsten te doen!”