Een band voor het leven
Publiceerdatum
Als je zelfs na veertig jaar op de dialyseafdeling na je pensioen als oproepkracht terugkomt, heb je hart voor de zaak én voor de patiënten. Of misschien zijn de collega’s wel zo fijn. Voor verpleegkundige Lucky Aten geldt dat inderdaad allemaal: “De dialyseafdeling is echt mijn ding.”

Na een opleiding in de psychiatrie koos Lucky voor een omscholing naar algemene verpleegkunde. De dialyse trok haar direct. Toen daar een vacature kwam was haar bestemming bereikt. “Met dialysepatiënten bouw je een band op. En wat nieren allemaal doen, merk je pas als ze ermee ophouden. Heel interessant. Daarnaast zijn de collega’s altijd zo gezellig. Ik begon in 1980 bij dr. Roodvoets. Een fijne arts, hij heeft hier alles opgezet. Patiënten kwamen uit heel Noord-Holland, dit was toen het enige dialysecentrum. Mensen lagen hier twee keer per week 14 uur te dialyseren. Heel zwaar was dat voor ze. De kunstnieren waren enorm groot en na elke patiënt maakten we die helemaal schoon. Ongelooflijk als je nu ziet hoe die techniek verbeterd is.”
Verlichting door Epo
Niet alleen de techniek, maar ook de medicatie om bijwerkingen van het dialyseren tegen te gaan, is verbeterd. Lucky: “Nu mogen de patiënten ook meer. Ze mochten vroeger nauwelijks vocht, waar dan de darmen weer van uitdroogden. Eten was erg beperkt en ze kregen vaak een bloedtransfusie. Ik zie nog die meneer voor me met een HB van 2,9! Lijkbleek was hij en doodop. De komst van Epo was echt een uitkomst.”
En ook veel lol
“Vroeger mocht je boven je 60e niet eens meer dialyseren. Tegenwoordig mag iedereen het, de oudste is 92 geworden. Jongeren met nierziektes kunnen vaak nog getransplanteerd worden, voor hen is dialyse vaak tijdelijk. Ouderen moeten de rest van hun leven dialyseren, moet je eens bedenken wat dat voor ze betekent! En toch blijven ze vaak vrolijk. Het is hier ook gewoon vaak heel gezellig, met alle collega’s. En je merkt dat patiënten onderling ook een band met elkaar opbouwen en veel lol kunnen maken. Zegt er een tegen een nieuwe medewerker: “Kun je even een steek voor me pakken, ik moet plassen.” Dan ligt de hele zaal dubbel.”
Donor dichtbij
“Ik herinner me ook nog goed een vrouw van 50, waarvoor de kans op transplantatie steeds kleiner werd. Ineens was er toch een nier voor haar. We waren allemaal zo blij! Nu komen nieren van wildvreemden soms zelfs in aanmerking. Zoals die jongen die elke week voor zijn buikspoelingen 1 kubieke meter vloeistoffen thuis bezorgd kreeg. De buurman vroeg: ‘Waar is dat toch voor?’ Toen die jongen dat vertelde, zei de buurman: ‘Ik geef een nier aan jou’. Prachtig hè?”
Betrokken
“Op een gegeven moment begonnen we met actieve dialyses voor jongeren. Patiënten betrekken bij het opbouwen van de machines. In groepjes, zo leren ze van elkaar. Tegenwoordig kunnen ze thuis ook ‘s nachts buikspoelingen doen, dan zijn ze overdag vrij. Ook hemodialyse kan sinds kort thuis, met of zonder hulp van een van ons. Het vak van dialyseverpleegkundige is zo veelzijdig, dat wil je toch blijven doen?”