Handmassage als vrijwilligerswerk
Publiceerdatum
Door Gerrit de Vries, vrijwilliger. “Rust, ontspanning en aandacht. Dat is wat we onze gasten toewensen. En hoe goed we ook ons best hiervoor doen, dit is niet het eerste waar je aan denkt bij een ziekenhuis”.
Zo begint een artikel in de informatiekrant van het Spaarne Gasthuis, een ziekenhuis met vier vestigingen in de regio Haarlem.
Het artikel gaat over het vrijwilligersproject Spaarne Spa. Een initiatief, opgestart in maart 2016, in eerste instantie als een pilot op twee vestigingen van het ziekenhuis. Het aanbieden van handmassages heeft als doel om ontspanning en extra aandacht te bieden aan cliënten (in het Spaarne Gasthuis spreekt men liever over gasten).
Ikzelf ben al een aantal jaren actief als sportmasseur en shiatsutherapeut. Vanaf de start van het project Spaarne Spa ben ik, samen met een groep van 20 enthousiaste vrijwilligers, gestart als vrijwilliger in het ziekenhuis. In principe kon iedereen deelnemen die iets wil betekenen voor de gasten van het Spaarne Gasthuis. Dus ook vrijwilligers zonder massage ervaring.
Er werd vanuit het Spaarne Gasthuis en vrijwilligersorganisatie UvV gezorgd voor een zorgvuldige selectie en training, zodat iedereen een goede handmassage kon geven en zich bewust werd van alle hygiëne-, contact- en afdelingsregels. Iedereen werkte hierna dus volgens hetzelfde afgesproken protocol.
Emotie na aanraking
Vanuit mijn eigen achtergrond als complementair therapeut was ik natuurlijk al bekend met de reacties en emoties die kunnen volgen na een aanraking met de juiste intentie. Ik vond het dus een mooi experiment met mijzelf om op deze manier iets toe te voegen binnen de muren van reguliere zorg, waar ICT en adequaat medisch handelen veel eist van het personeel. Het geven van persoonlijke aandacht aan de gasten van het Spaarne Gasthuis is een echte uitdaging.
Inmiddels geef ik al een tijdje de handmassages op de afdeling oncologie en interne geneeskunde. De plekken waar de gasten volgens mij een beetje extra aandacht het meeste nodig hebben.
Meestal duurt een handmassage ongeveer een half uur en iedereen reageert verschillend op de aanrakingen en het contact. Je komt de kamer binnen op allerlei momenten en tijdens de massage gebeuren gewoon de dagelijkse zorgtaken van de afdeling. De ene keer geef je een massage aan iemand die net een slecht nieuws gesprek heeft gehad en op een ander moment doe je dat voor iemand die gehoord heeft dat hij of zij naar huis mag.
Soms even schakelen
Voor jezelf kan dit soms even schakelen zijn en er zijn ook momenten dat iemand zoveel emotionele energie kost dat je dat dagdeel maar een beperkt aantal gasten masseert. Mooie ervaringen voeren echter de boventoon. Er zijn mensen op hoge leeftijd waarvan je in dat halve uur een heel levensverhaal hoort en die de allereerste massage ervaring van hun leven hebben.
Het is me ook al gebeurd dat ik een oude vriend van lang geleden aan het masseren was en ik daar halverwege de massage pas achter kwam toen ik zijn naam op het polsbandje zag. Dat zijn maar een paar voorbeelden van de vele situaties die verschillende emoties en mooie momenten kunnen opleveren.
Het belangrijkste vind ik echter dat ik via dit werk iets kan betekenen voor die persoon in dat ziekenhuisbed, die even kan voelen wat echte aandacht met je doet en daardoor naast alle pijn en noodzakelijke medische handelingen even weer in contact komt met zijn eigen lichaam.
Voor mijzelf is dit een mooie manier om als complementair therapeut via een laagdrempelige ingang toch iets te betekenen binnen de reguliere zorg. Ik hoop natuurlijk dat in de nabije toekomst ooit complementair therapeuten en de reguliere zorg als volwaardige partners kunnen samenwerken.
Wellicht draagt dit soort vrijwilligersprojecten ertoe bij dat de drempel tussen deze twee disciplines ooit een stukje verlaagd wordt.